Autor artykułu: Magda Piotrowicz-Zbieraj Rozwój dziecka

Rozwój dziecka w 14. miesiącu życia

Czternasty miesiąc życia dziecka to w dalszym ciągu uczenie się niezależności i samodzielności. Twój maluch coraz pewniej chodzi i jest zafascynowany wszystkim tym, co nowe i jeszcze niepoznane. Jest ciekawy świata i chciałby jak najszybciej zacząć mówić, by ponazywać wszystko to, co widzi dookoła. Jednak zanim się tak stanie, musisz mu w tym pomóc.

 

Szczepienia w 14 miesiącu życia

14. miesiąc to czas szczepienia przeciw odrze, śwince i różyczce oraz okres, w którym mogą pojawić się pierwsze zęby trzonowe. Wiele dzieci zaczyna także w tym okresie swoją przygodę ze żłobkiem, oraz regularnymi wizytami na placu zabaw, a co za tym idzie nowymi wirusami i bakteriami. Takie połączenie może oznaczać tylko jedno: przygotuj się na wypadek gorączki. Układ odpornościowy rocznego dziecka jest już wystarczająco rozwinięty, ale wciąż musi „nauczyć się” postępować z nieproszonymi gośćmi.

Mówienie w 14. Miesiącu życia

Twój maluch mówi wyraźnie i ze zrozumieniem „mama” i „tata”, a każdego dnia uczy się nowych słów. Dziecko może używać już czasowników w trybie rozkazującym i komunikującym potrzebę „da”, „am”. W dużej mierze to, z jaki tempem osiąga kolejne umiejętności, zależy od jego temperamentu. Bardziej „wygadane” dzieci snują długie dyskusje same ze sobą w tylko im znanym języku. Nie śmiej się z tego i staraj się nie peszyć dziecka. Uczestnicz w tych rozmowach, staraj się zachęcać do nazywania przedmiotów i powtarzania po Tobie słów. Niektóre dzieci nie potrzebują zachęty, same co chwilę będą głośno krzyczeć „to” i pokazywać paluszkiem poszczególne przedmioty oczekując, że powiesz im jak się nazywają.
Może się tak zdarzyć, że zafascynowane chodzeniem lub bieganiem dziecko nagle zapomni języka w buzi. To całkiem normalne, z pewnością wkrótce minie i wkrótce usłyszysz rozkoszne mówienie Twojego malucha.

Sztuka samodzielności

14. miesięczne dziecko coraz lepiej radzi sobie ze sztućcami. Co prawda, najchętniej je palcami, ale nie boi się próbować wykorzystywać łyżki, czy widelca. Każdy kolejny dzień to krok na drodze do samodzielności, dlatego nie zdziw się jeśli pewnego dnia Twoje dziecko stanowczo odmówi karmienia go łyżeczką, bo będzie chciało zrobić wszystko samodzielnie. Pozwól mu na to, nawet jeśli skończy się to rozlaną zupą. Ćwiczenie czyni mistrza, a nikt nie nauczył się od samego patrzenia.
Wiele dzieci po ukończeniu roku traci zainteresowanie jedzeniem. Wiąże się to z przeniesieniem zainteresowań dziecka na inne aktywności. Bardziej niż samo pożywienie i odkrywanie smaków, dziecko cieszy możliwość jedzenia łyżką lub karmienia ją rodziców. Rodzice nie powinni się tym martwić, bowiem, tak jak pisaliśmy w poprzednim miesiącu, w drugim roku życia dziecko mniej intensywnie rośnie i ma zmagazynowane zapasy tłuszczu z okresu niemowlęctwa. Jeśli maluch mało je, ale jest radosny i energiczny, znaczy to, że po prostu nie potrzebuje dużo jedzenia.

 Dbaj o zgryz 14. miesięcznego malucha

14. miesięczniak może jeść już właściwie wszystko. Oczywiście uważaj z nowymi produktami, szczególnie takimi, które mogą wywoływać reakcje alergiczne, ale spokojnie podawaj dziecku to, co jedzą inni domownicy. Jedzenie nie powinno mieć już konsystencji papki, zgryz dziecka musi się prawidłowo rozwijać. Dziecko powinno jak najwięcej gryźć i żuć. Pamiętaj też o szczotkowaniu zębów. Higiena jamy ustnej jest niezwykle istotna, dlatego warto już od małego wyrabiać w dziecku zdrowe nawyki tak aby uniknąć próchnicy i popsutych zębów.
W tym okresie u dzieci wyrzynają się pierwsze trzonowce mleczne – czwórki. Nie ma reguły co do tego, kiedy i jak reagują dzieci. Dla niektórych ząbkowanie to olbrzymi ból, dlatego dziecko może być w tym okresie marudne i wysoko gorączkować. Ponadto podczas ząbkowania dziecko ma osłabioną odporność, więc bardzo łatwo może złapać dodatkową infekcje. Dlatego jeśli zauważysz, że dziecko ząbkuje, ma podwyższoną temperaturę uważaj na nie bardziej, tak aby się nie przeziębiło.

Zabawa z innymi

Twoje dziecko może odczuwać lęk przed obcymi dorosłymi. Inaczej jest w przypadku innych dzieci. Mimo, że na wspólną zabawę jest zdecydowanie za wcześniej, dzieci lubią przebywać w swoim towarzystwie. Po pierwszych zachwytach maluchy najpewniej będą bawić się same ze sobą siedząc obok siebie (tzw. zabawa paralelna). Jednak kątem oka będą spoglądać na swoich „towarzyszy” i próbować naśladować ich zachowania. Dlatego staraj się aby Twój maluch miał kontakt z innymi dziećmi.

Pod opieką pediatry

W czternastym miesiącu życia, według kalendarza szczepień, przypada szczepienie obowiązkowe przeciwko śwince, odrze i różyczce (w skrócie nazywane MMR od swojej angielskiej nazwy). To bardzo groźne choroby i ważna szczepionka. Przygotuj się do niej dobrze, niech dziecko będzie w pełni zdrowe. Najlepiej żeby czas szczepienia nie wypadał w terminie intensywnych upałów, bo to może nasilić niepożądane objawy. Po szczepionce może pojawić się podwyższona temperatura, wysypka, oraz obniżona odporność. To tak zwana szczepionka żywa – zawierająca żywe wirusy.
Możesz zdecydować się także na dodatkowe szczepienie przeciwko ospie wietrznej. Jednak najlepiej żeby szczepionka MMR i przeciwko śwince była rozłożona w czasie.

Co może potrafić dziecko w 14. miesiącu życia?

Poniżej prezentuję kilka wskazówek, których możesz spodziewać się po swoim dziecku w tym okresie życia i podpowiem jak możesz je stymulować:

Rozwój zmysłów

Twoje dziecko jest bardzo ciekawe świata. Uczy się go poprzez zmysły. Najpierw wzrok, słuch i węch, a jeśli to nie zaspokaja jego ciekawości to także dotyk i węch. Wlaśnie poprzez uczenie się wielozmysłowe dziecko poznaje świat, ale i rozwija się intelektualnie. Dostarczaj mu różnych bodźców i nazywaj to, czego doświadcza.

Rozwój fizyczny

Dziecko wciąż doskonali umiejętność chodzenia. Jest w tym okresie bardzo ruchliwe. Wychodząc na spacer zdecydowanie woli iść na własnych nogach niż jechać wózkiem. Jednak pamiętaj, że krótkie nóżki nie pozwalają na pokonywanie dużych odległości, a mały człowiek szybko się męczy. Dlatego nie można dać się zwieść deklaracji o samodzielności malucha i podczas spacerów warto mieć w pogotowiu wózek lub nosidło.
Dzieci uwielbiają wspinanie. Nie wystarcza im już prosta droga, podczas spacerów ciekawe okazują się kamienie i krawężniki, a w domu krzesła i kanapa. Wspieraj umiejętności motoryczne dziecka poprzez „bezpieczne wspinanie”. Baw się z dzieckiem w tory przeszkód, układaj na podłodze poduszki i ćwiczcie wchodzenie, schodzenie, a także upadanie. Pozwalaj dziecku na zabawy na placu zabaw, początkowo oczywiście z Twoją dużą pomocą, bo większość placów zabaw jest przystosowana do większych dzieci. Niemniej jednak w każdym miejscu z pewnością znajdziesz coś co nada się dla 13. Miesięcznego dziecka.
Dziecko ma coraz lepszą koordynacje ruchową. Graj z nim w piłkę zarówno rzucaną, jak i kopaną. To doskonała ćwiczenie na rozwój motoryczny, ale i umiejętność współpracy.

Rozwój emocjonalny

„Nie” to objaw niezależności. Możesz być dumna ze swojego dziecka, właśnie odkryło, że jest niezależne i może samo decydować o swoim życiu. Jeśli nie chcesz, lub w danej sytuacji nie możesz, pozwolić sobie na owo „nie”, nie zadawaj mu pytań, na które może tak odpowiedzieć. Dawaj mu wybór: zjesz jabłko, czy banana? Założymy żółte skarpetki, czy niebieskie? Dziecko skoncentruje się na możliwości wyboru i poczuje się docenione, że na chwilę zapomni o możliwości zanegowania Twojej propozycji.
Dziecko rozumie i wykonuje proste polecenia, ale nie zawsze się z nimi zgadza. Czasem z rozbrajającym uśmiechem będzie robiło to, czego mu nie pozwalasz lub głośno i wyraźnie powie „nie”. Bądź konsekwentna, jeśli to, co robi jest niebezpieczne lub sprawia komuś ból wyraźnie się temu sprzeciw. Jasno wyznaczone granice to coś czego potrzebuje każdy maluch.

Rozwój społeczny

Dziecko jest z natury dobre i pomocne. Lubi pomagać Ci w domu, w codziennych obowiązkach. Sprzątanie sprawia mu wielką frajdę, tak samo jak rozrzucanie zabawek. Staraj się znajdywać dla niego małe obowiązki domowe. Oczywiście przez wiele najbliższych miesięcy będzie to raczej zabawa niż realna pomoc, ale najważniejsze to wyrabianie dobrych nawyków. Wspólnie sprzątajcie zabawki, proś dziecko o podanie niektórych przedmiotów, z pewnością zrobi to z przyjemnością i będzie z siebie dumne.
Maluch obserwuje rodziców i przeznaczenie różnych sprzętów, możesz zobaczyć jak samo chwyta grzebień i próbuje się uczesać, lub wyciera szmatką podłogę. Bardzo często przedmioty codziennego użytku będą o wiele ciekawsze niż kolorowe zabawki.

Rozwój intelektualny

14. miesięczne dziecko uwielbia nowości. Z wielką fascynacją analizuje każdy napotkany kamień, czy źdźbło trawy. Z ciekawością wyszukuje psów na spacerze, a w piaskownicy interesuje się przede wszystkim… zabawkami innych dzieci.
Rozwój motoryczny i możliwość szybszego przemieszczania się pozwala na doskonalenie umiejętności spostrzegania i rozwijanie pamięci dziecka. Dziecko to mały odkrywca. Dostarczaj mu nowych bodźców, często wychodźcie na spacer w ciekawe miejsca. Nie ograniczaj się wyłącznie do jednego placu zabaw pod domem. Zabierz dziecko do ZOO, muzeum, a także na łąkę i do lasu.
Dziecko chciałoby poznać otaczający je świat, a nie tylko go zobaczyć z oddali. Maluch ma chęć poznawania nowych przedmiotów, nazywania i uczenia się ich przeznaczenia. Z pewnością w tym okresie będzie wskazywać na poszczególne przedmioty mówiąc „to” i oczekiwać, że rodzic powie mu, co to jest i do czego służy. Nie poddawaj się i opowiadaj mu o wskazywanych przedmiotach. Nawet jeśli będziesz musiał powtarzać to wielokrotnie. Twoja cierpliwość z pewnością zaowocuje już za kilka miesięcy, kiedy samo zacznie nazywać świat dookoła, a „to” zamieni się w „dlaczego?”.

 


Magda Piotrowicz-Zbieraj
od kwietnia 2016 roku mama Sary. Wcześniej przewertowała setki stron internetowych i książek na temat ciąży, porodu i rozwoju dziecka. Zafascynowana ideą porodów domowych, chustonoszeniem, edukacją alternatywną i zielonymi przedszkolami. Z wykształcenia socjolog edukacji, z zawodu manager PR i badacz opinii społecznej. Uwielbia podróże z dzieckiem, które opisuje na blogu www.zbierajsie.pl